ویژگی های طبیعی کالبدشناسی و پرتونگاری مفصل مچ پای گاومیش رودخانه ای خوزستان

مفصل مچ پا با دارابودن مفاصل، لیگامنت ها و وترهای متعدد، ساختار آناتومی پیچیده ای دارد. در این مفصل استخوان های کوتاه بین استخوان های دراز قرار گرفته اند. هدف از پژوهش حاضر دستیابی به جزئیات آناتومی و رادیوگرافی مچ پای گاومیش می باشد. به منظور انجام این مطالعه اندام های لگنی چپ و راست (از ناحیه یک سوم دیستال درشت نی ای تا یک سوم پروگزیمال قلم) 5 گاومیش رودخانه ای خوزستان نر با سن تقریبی 2تا 3 سال از کشتارگاه اهواز تهیه شد. در این مطالعه مورفولوژی و مورفومتری استخوان های کوتاه این مفصل و آناتومی رباط های مفصل مچ پا به طور دقیق و جامع مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از 5 حالت گماری استاندارد (مایل داخلی، مایل جانبی، پشتی-کف پائی،جانبی و جانبی خمیده) جهت تهیه تصاویر رادیوگرافی طبیعی استفاده گردید. از نظر آناتومی مفصل مچ پای گاومیش از سه ردیف استخوان های کوتاه به تعداد 5 عدد تشکیل شده بود که در بین استخوان درشت نی ای و استخوان قوزکی در بالا و قلم پائی در پائین قرار گرفته بودند. در ردیف بالائی استخوان های پاشنه و قاپ، در ردیف مرکزی استخوان های جوش خورده ی مرکزی و چهارمی و در ردیف پائینی استخوان به هم جوش خورده ی دومی و سومی و استخوان اولی قرار داشتند. رباط های مفصل مچ پا شامل رباط های(داخلی و خارجی) کوتاه و بلند، رباط های مچ پائی(قاپی- پاشنه-ای جانبی و کف پائی) و مچ پائینی (پشتی، کف پائی و بین استخوانی) و رباط های مچ پائی- قلم پائی می باشد. به نظر می رسد که طرح کلی شکل استخوان های مچ پای گاومیش و گاوشباهت های بسیاری دارند، اگرچه اختلاف های مهمی در شکل و وسعت سطوح مفصلی استخوان های کوتاه این مفصل قابل مشاهده است. رباط-های مفصل مچ پای گاومیش شباهت های بسیار زیادی به گاو دارد، ولی اختلافات قابل ملاحظه ای با رباط های مفصل مچ پای گاو کوهان دار و شتر نیز دارا می باشد. از حیث رادیو گرافی از این مطالعه نتیجه گرفته شد که نمای پشتی-کف پائی به عنوان یک نمای مناسب جهت بررسی سطوح مفصلی و فضاهای مفصلی مفصل تارس، نمای جانبی به عنوان بهترین نما جهت مطالعه مفصل قاپی- پاشنه ای و نماهای مایل داخلی و خارجی برای بررسی قسمت های داخلی و جانبی استخوان ها به عنوان یک روش اختصاصی محسوب می گردد. در نتیجه به دلیل به هم جوش خوردن بعضی از استخوان های کوتاه مچ وحضور مفاصل متعدد در ناحیه مچ پا، معاینات رادیوگرافی مختلف جهت دست یابی به جزئیات بیشتر مفصل مچ پای گاومیش ضروری میباشد.